Fair Play bir Anglosakson terimidir. Dürüst oyun,dürüst davranış anlamını taşır.
Fair Playın tam anlamı ise: Etik üstü davranıştır. Etik davranış her konuda kuralları dürüstlükle ve saygı ile uygulamak demektir. Fair Play ise tüm bunların üstünde kişisel çıkarları ve hırsları bastırarak yaşamda üstün insan ruhunu ortaya koymaktır. Sevgi, dostluk, kardeşlik anlayışı olan Fair Playın sınırı yoktur. Dünyada tüm sınırlar yapaydır. Çünkü en önemli sınır gönüllerin sınırıdır.
Kısa Tarihçe
Fair Play?in kullanım kökeni 15. yüzyıla kadar uzanır. Şövalyelerin yarışmalarda centilmenlik dışı davranışları için “Foul Play” tabiri kullanılmıştır. Fair Play bunun tam aksidir. 16. yüzyılda ünlü yazar William Shakespare Eserlerinde Fair Play tabirini kullanmıştır. Spor diline Fair Play 18. yüzyılda İngilterede girmiş iyi oyun anlamında kullanılmış,uluslararası bir deyim olmuştur. 20. yüzyılın sonuna doğru Fair Playi bir toplumsal eğitim sloganı olarak kullanan kuruluşlar ortaya çıkmıştır.
DÜNYADA FAİR PLAY
Dünyada ilk Fair Play Organizasyonun adımı 1963 yılında Almanya da UNESCO Gençlik Enstitüsünün tertiplediği bir seminerde atılmıştır. Seminerde Şovenizm ve Sporda şiddet konusu tartışmaya açılmıştı.
Toplantıda ICSPE (Uluslar arası Spor ve Beden Eğitimi Kuruluşu) ve AIPS (Dünya Spor Yazarları Derneği) temsilcileri hazır bulundular. 17 Eylul 1963 de Parisde bir araya gelen UNESCO, ICSPE ve AIPS temsilcileri, Sporda Modern Olimpiyatların kurucusu “Pierre Coubertin” adına bir ödül İhdas ettiler. Aralıkta bir büro kuruldu.29 Mayıs 1973 de bu organizasyon CIFP (Uluslararası Fair Play Konseyi) adını aldı. 20/Ekim/1987 de ise Lozan?da yapılan toplantıda IOC Uluslararası Olimpiyat komitesi CIFP? yi Kendi kuruluşlarına dahil etti ve çatısı altına aldı.
AVRUPADA : Avrupa ülkelerinin Olimpiyat Komitelerinden destek alan girişimcileri çeşitli Kentlerde küçük toplantılar yaptıktan sonra; 27 Mayıs 1994 de İsviçre?nin Zürih kentinde FİFA Binasında toplanarak EFPM Avrupa Fair Play Birliğini Kurdular.EFPM de Türkiye kurucu üye Olarak yer aldı. EFPM ilk genel kurulunu 1995 yılında İstanbul?da yaptı.
TÜRKİYEDE FAİR PLAY
FAİR PLAY?in TARİHİ
Uluslararası Olimpiyat Komitesi IOC,1981Yılında Uluslararası Fair Play Konseyi CIFP?i tanıyıp onu bir kuruluşu olarak kabul etmesinden sonra Fair Play IOC ye bağlı milli Olimpiyat komitelerince gündeme alındı. IOC nin her komitede Fair Playle ilgili bir komisyon kurulmasını tavsiye etmesine üzerine ;Türkiye Milli Olimpiyat Komiteside bu konuda çalışmalara başladı. 26 Ocak 1982 de TMOk yönetim kurulu Fair Play sorumlularını tespit etti. Bunlar Dr.Tarık Özerengin, Av. Merih Sezen ve Spor Yazarı Doğan Koloğlu olarak onaylandılar. Komite Mayıs ayında Fair Play Ödülü olarak bir plaket ve diploma yapılmasına karar verdi. Yurt çapında araştırmalar yapan komite Türkiyedeki ilk ödülü 1982 yılında İzmirde Balkan Yelken Şampiyonasında Yunanlı rakibi yanlış yola sapınca onu uyaran sağır ve dilsiz yelkenci Varol Hepağuşlara verdi. Fair Play çalışmalarını yürüten bu küçük komite 1983 yılında büyük bir başarıya imza attı Konya Derbentspor?un kalecisi İsmet Karababa takımının küme düşmesi pahasına Hakemin tereddütte kaldığı golü doğruluyarak; Türkiye Fair Play Ödülüne değer görülürken; Bisikletçi Ömer Ali Erikçide Akdeniz turunda vitesi arızalana Yunan rakibine bisikletini vermesi ile Fair Play Ödülünü kazandı. ilk defa O yıl Türkiye CIFP Dünya Fair Play Ödülüne her iki sporcuyu da aday gösterdi. CIFP konseyi ittifakla İsmet Karababaya Fair Playın en büyük ödülü (Baron Pierre de Coubertin) ödülüyle değerlendirdi,, Ömer Ali Erikçide Kutlama mektubu aldı.Paris?de yapılan törende İsmet Karababa?ya ödülü verildi. TMOK CIFP? e resmi üye oldu ve 1984 yılından itibaren aidat ödemeye başladı.
ATILIM YILI
1991 yılında Çekoslovakya da Milli Olimpiyat Komitesi Pragda bir FAİR Play toplantısı düzenledi. Bu toplantıya TMOK dan Erdoğan Arıpınar ve Türkay Peker katıldılar.Toplantı dönüşünde Arıpınar ve Peker Türkiye?de Fair Play için bir yön çizilmesine karar verdiler ve bir çalışa proğramı ve ödül statüsü hazırladılar. 20 Temmuz 1993 de Fair Playa büyük destek veren Sinan Erdemin başkanlığındaki TMOK yönetim kurulu bu Statüyü onayladı ve Türkiye Fair Play Konseyi kurulmuş oldu. Avrupalı ülkeler bir Fair Play kuruluşu için hazırlık yapıyorlardı. 23 Ekim 1993de Hollanda?nın Naarden kentinde Avrupa Fair Play Temsilcileri bir araya geldiler. Toplantı sonunda Avrupa Fair Play Birliğinin kurulmasına karar verildi. 1994 ?in Mayıs ayında İsviçre?nin Zürih Kentinde kurucular toplantı. Kurucular Meclisi olarak görev yapan Ülke temsilcileri EFPM( European Fair Play Movement) Avrupa Fair Play Birliğinin statüsünü imzalardılar ve İlk Yönetim kurulunu seçtiler. Fair Play konseyi 1982 den bu yana verdiği üç grupdaki Davranış Dalı,Kariyer Dalı,İletişim Dalı) ödüllerini Spor alanında veriyordu. ?? Fair Play Toplumun bir yaşam biçimidir?? felsefesi ile Ödülleri SPORTİF ve TOPLUMSAL olarak iki grupta topladı. Böylece
Tüm Türkiye?de Fair Playa uygun davrananlarıda ödüllendirmeğe başladı. Dünya Fair Play Konseyinde halen Türkiye?den üç üye bulunmaktadır.TMOK Başkanı Togay Bayatlı (AİPS Onursal Başkanı olarak),Erdoğan Arıpınar (Türkiye adına), Şenez Erzik ( FİFA Adına) görev yapmaktadırlar. Türkiye Fair Play Konseyinin amblemi (Sana kırmızı kart göstermiyorum Kalbimi veriyorum) anlamını taşıyan içinde ay yıldız olan bir kart gösteren eldir. Sporif Fair Play Ödülünde bu heykelcik ve diploma, Toplumsal Fair Play Ödülünde ise Dünyayı kucaklayan erkek ve kadınların bulunduğu tunçtan bir heykelcik ve diploma kazananlara üzerlerine adları yazılarak verilir. TMOK Fair Play Konseyi her 4 yılda bir seçilen Türkiyenin saygın spor adamlarından kurulu 20 üyeden meydana gelir. Konsey Fair Play çalışmalarını yürütür ve her yıl Fair Play Ödül alacakları tespit eder. Bu Ödüller her yıl Mayıs ayı içinde Olimpiyat evinde yapılan bir törenle verilir. Türkiye Fair Play Ödülleri Toplumsal ve Sportif olarak iki dalda verilir. Her iki daldada Ödüller( Davranış, Kariyer ve İletişim )bölümlerine ayrılır. Bölümlerde: Büyük Ödül, Şeref Diploması ve Kutlama mektubu olarak anılan, Ödüller bulunur. Kazananlara ödülün derecesine göre bir heykel veya plaket ve birde diploma verilir.
‘
