‘Bu çalışmanın amacı günümüz devlet yönetiminde tartışılan ve bazı alanlarda uygulanan elektronik devlet (e-devlet) uygulamalarında spor alanı uygulamalarının yeri ve önemini tartışmakla;
Dünyada sporun etkileşim alan: gün geçtikçe artmaktadır. Sporun ülkeleri ve bireylen bir araya getiren birleştirici gücü tüm dünyaca kabul görmektedir. Spor ulusal boyutta şehirleri, uluslararası boyutta ülkeleri bir araya getirirken kendi içinde mevcut sistemlere uygun katılım kuralları ve işlemleri öngörmektedir.
Spor kulüpleri de kurulma haklarını kanunlardan almakta ve spor ila İlgili işlemlerde gerekli kurum ve kuruluşlarla iletişim içinde bulunmakladırlar.
İşte bu iki süreçte bireyin spora katılımı ve spor kulüplerinin işlemlerinde, kurum ve kuruluşlarla ilişkilerde teknoloji kullanımı ve elektronik devlet (e-devlet) uygulamaları diğer devlet hizmetleri ile uyum sağlaması boyutunda önem arz etmektedir.
Spor açısından önemli olduğunu düşündüğümüz bu unsurlar bu çalışma ile ilgili literatür ve uygulamalar incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Sonuç olarak elektronik devle: (e-devlet) ve spor İşlem ve uygulamalarında yeterli düzeyde bir planlama ve işbirliği mevcut değildir.
GİRİŞ
Gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeleri incelediğimizde hepsinde gördüğümüz bilgi teknolojilerini etkin kullanmalarıdır. Çünkü yeni devlet yönetimi anlayışında bu gereklidir.
Devlet ve vatandaş ilişkileri zaman içerisinde karmaşık bir hale gelmiş ve iş yoğunluğu nedeni ile problemler oluşmuştur.
Bu problemlerin çözümünde çabukluk en önemli unsur hafine gelmiş ve kamunun yeniden yapılanmasını zorunlu kılmıştır. Bu zorunluluk iletişim ve bilgi teknolojilerini yoğun olarak kullanmayı beraberinde getirmiştir .
İletişim ve bilgi teknolojilerinin kullanımı ile gündelik hayat daha kolaylaşacak, toplumsal süreçlere katılımcılık artacak ve İşleyen bir demokrasi ortamının oluşması sağlanacaktır. Ülkemizde 1970'li yıllarda gelişmeye başlayan bilgi ve İletişim olanakları devlet ve vatandaş ilişkilerini daha ileriye götürecek özelliklere sahiptir .
Geleneksek yöntemlerle çalışan devlet kurumlan giderek hantallaşmışlardır. Bu hantallaşmayı giderecek olan yapı elektronik devlet yapısıdır.
Elektronik devletin (e-devlet) kamusal hizmetlerin daha iyiye gitmesi için oluşan bir yapı olduğu görülmektedir. Bu kamusa! ahin İçerisinde devlet- vatandaş ilişkileri içerisinde yer alan bir başka alanda spor alanıdır. Dünyada sporun etkileşim alanı gün geçtikçe artmaktadır, Spor ulusal boyutta şehirleri, uluslar arası boyutta ülkeleri bir araya getirirken kendi içinde mevcut sistemlere uygun katılım kuralları ve işlemleri ün görmektedir.
Bireyin spora katılımı ve spor ile ilgili kurumların işlemlerinde teknoloji kullanımı ve elektronik devlet (devlet) uygulamaları diğer devlet hizmetleri ile uyum sağlaması tınısından önem arz etmektedir.
Bu çalışmanın amacı günümüz devlet yönetiminde tartışılan ve bazı alanlarda uygulanan elektronik devlet (e-devlet) uygulamalarında spor alanı uygulamalarının yeri ve önemini tartışmaktır.
ELEKTRONİK DEVLET (e-devlet)
Kamu kurumlan ve diğer Örgütler önderliğinde bilgi çağı şehri ve ülkesi olmak konusunda gerekli adımlar en kısa zamanda atılmalıdır. Bilişim teknolojileri bir ülkenin gelişimin büyük ölçüde etkileyebilecek güce sahiptir. Bu güç birçok devlet taralından dikkate alınmış ve politikalar üretilmiştir.
Elektronik devlet (e-devlet) ülkelerde kamu yönetiminin yeniden organizasyonu süreçlerinde önem kazanmış ve geleneksel devletin sorunlarına çözüm olarak değerlendirilmiştir.
"Geleceğin devleti" olarak da tanımlanan "elektronik devlet" temel olarak kamunun hizmet verdiği alanlarda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması yolu ile daha şeffaf, vatandaşa daha yakın, daha ucuz ve daha iyi bir idari yapı olarak tanımlanabiliri)
Elektronik devlet e-devlet vatandaş-devlet ilişkilerini daha hızlı ve kolay işlemesini sağlayan bir yapı olarak karşımızdadır. Elektronik devlet (e-devlet) ile geleneksel devlet arasında ki temel fark bilgi alışveriş sürecindeki ilişkidir.
Ülkemizde elektronik devlet (e-devlet) geçişte izlenen yolların başında bilgilerin bilgisayar ortamına aktarılması ve vatandaşın bu bilgilere ulaşması için kamu kurumuna giderek geleneksel devlet yönetiminde olduğu gibi bilgi ile arasında kamu personelinin bulunması uygulaması görülmektedir. Son zamanlarda ise kamu kurumlarının diğer bir uygulaması ise elektronik devletin bir ayağı olan aynı zamanda kamu kurumunun görünen yüzü olan kamu kurumları web siteleridir
Kamu kurumları web sitelerini incelediğimizde kurumun görev, teşkilat yapısı ve görevlerine ilişkin bilgi vermeye göre tasarlandığı görülmektedir. Ayrıca çoğu kamu web siteleri sundukları hizmetlerin sunum tasarımları elektronik devlet uygulamaları açısından yetersiz görünmektedir
Bunun yanında bazı kurumlanıl elektronik devlet uygulamaları kapsamında uyguladığı hizmetler ümit vericidir. Bunlardan milli eğitim bakanlığının uygulamak örnek verilebilir. Özellikle www.meb.gov.tr sitesi diğer kurumlara örnek olabilecek bir yapıya sahiptir. Milli eğitim web sitesinde sınav sonuçlarına, atama sonuçlarına ulaşmak mümkün ve on-line olarak öğretmelik başvurulan yapılabilmektedir (www.meb.gov.tr)
Diğer elektronik devlet uygulamalarına Örnek öğrenci seçme yerleştirme merkezi (OSYM) uygulaması olan on-line üniversite tercihleri yapabilmek verilebilir.(www.osym.gov.tr)
Kamu kurumlan elektronik devlet uygulamalarına bir çok uygulama ile örnek verilebilir fakat bu çalışmanın amacı yönünde iki örneğin yeterli olacağı düşünülmüştür.
SPOR ALANINDA ELEKTRONİK DEVLET UYGULAMALARI
Elektronik devlet uygulamalarından tüm kamu kurumlarının azami düzeyde faydalanması gerekliliği spor alanı içinde aynı oranda geçerlidir. Bu alanda üzerine en büyük görev düşen kurum Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüdür.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü elektronik devlet kapsamında bazı uygulamalar gerçekleştirmekle beraber, uygulama süreçlerinde diğer kurum ve alt yapıları ile İletişim içindedir. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün geleneksel devlet yönetimi ve elektronik devlet yönetimi ile ilişki içinde olduğu kurumlar şunlardır.
Gençlik ve Spor Gene! Müdürlüğü
Gençlik ve spor Genci Müdürlüğü Taşra Teşkilatı
Spor Federasyonları
Spor Kulüpleri
Dernekler (Milli Olimpiyat Komitesi, Amatör Spor Konfederasyonu , Hakem-Antrenör)
Tüm bunlara artı olarak iletişim içinde olduğu yurt dışı federasyonlar, spor kurumları ve diğer kamu kurumları ve bu kurumların kendi aralarında ki ilişkiler geleneksel devlet yönetiminde yoğun İş yoğunluğu oluşturmaktadır. Bu iş yoğunluğunun çeşitliliği ile ilgili istatistiki bilgiler mevcut değildir.
Bu iş yoğunluğuna çözüm olarak elektronik devle! uygulamalarının spor alanı içinde kullanılması görülmektedir. Spor alanında elektronik devlet uygulamalarına baktığımızda, şu başlıklar altında olduğunu görüyoruz.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü (GSGM Sporcu -Kulüp Sistemi)
Bu sistem ile her taşra teşkilatı ve federasyon kendisine verilen şifre İle sisteme girebilmektedir. Bu sistem ile kulüp tescil, sporcu lisans işlemleri bilgisayar veri tabanına aktarılmaya başlanmıştır. Bu sistem ile lisans çıkarmak isteyen kişi eski sistemde olduğu gerekli evraklarla İlgili kuruma başvurmakta ve sistem ile arasında kurumun memuru işlem yapmaktadır. Bu sayede zaman kazanımı ile ilgili avantaj olmasına rağmen elektronik devlet uygulamaları açısından başlangıç düzeyindedir. Sistem bireyin kuruma bir kaç kez gitmesini engellememiş ve kurum memuru ile yüz yüze işlem yapmasını devam ettirmiştir. Sistem girilen bilgiler doğrultusunda sağladığı sorgulayıcı raporlar sayesinde gerektiğinde karar almayı kolaylaştırıcı istatistikleri hemen sunabilmektedir (www.gsgm.gov.tr).
Gençlik ve Spor Genci Müdürlüğü
Web siteleri elektronik devletin vatandaş ile yüz yüze olduğu bîr akındır. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü web sitesini incelediğimizde siteyi 11.08.2003 tarih itibari ile 13915 kişi ziyaret etmiştir. Web sitesinde elektronik devlet uygulamaları açısından dikkat çeken işlemler bütçe başlığı altında raporların açıklanması, ihale ilanları, istatistikler, on-line sınav sonuçları Önemlidir. Fakat bu uygulamalar da elektronik devletin gerektirdiği düzeyde değildir. İhale ilanları sadece duyuru niteliğinde olup On-line başvuru yapılamamaktadır. Kursların sınav sonuçları mevcut olup kurslara on-line başvuru yoktur. Kurslarla İlgili uzaktan eğitime yönelik uygulama da mevcut değildir. Ayrıca web sitesinde yarışma takvimleri mevcuttur fakat yarışmalara on-line başvuru mevcut değildir (www.gsgm.gov.tr).
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının hizmetlerine elektronik devlet kapsamında baktığımızda, GSGM Sporcu -Kulüp Sistemini kullandığını görmekteyiz. Bunun yanında web sitelerini incelediğimizde; 81 ilin Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünün 43 ilin web sitesine ulaşılıyor, 17 ilin web sitesine geçici olarak ulaşılamıyor, 21 ilin web sitesi bulunmamaktadır. Mevcut web sitelerine baktığımızda uygulamanın aşağıda ki başlıklar altında toplandığını görmekteyiz.
Tarihçe – Yönetim – Spor Servisi – Gençlik Merkezleri- Personel – Tesisler – Mevzuat -Duyurular – Yarışma Programlan – İstatistik bilgiler
Gençlik ve Spor İl müdürlüğü web siteleri sadece bilgi vermeye yönelik tasarlanmış siteler olarak karşımızda durmakta ve karşılıklı iletişim için on-line hizmetler sunmamaktadır: Bu durum da elektronik devlet uygulamaları açısından yerersiz düzeydedirler.
Spor Federasyonları
Spor federasyonları Gençlik ve Spor Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmektedirler. Spor federasyonları da kendilerine verilen şifre ile GSGM sporcu-kulüp sistemini kullanmakladır. Spor federasyonlarının web şilelerine baktığımızda 46 spor federasyonunun 32'si web sitesine sahipken 14'ü web sitesine sahip değildir.
Spor federasyonları \veb siteleri içeriği genellikle bilgi vermeye yönelik tasarlanmış ve karşılıklı on-line iletişime imkan, verilmemiştir. Spor federasyonları web siteler: elektronik devlet uygulamalarına geçişte yetersiz düzeydedir.
Tüm bunların yanında diğer spor kulüpleri, spor demekleri ve spor ile ilgili birimlerin elektronik devlet yapılan inceleme açısından çok geniş bir ahım kapsadığından her biri bir çalışma içerisinde değerlendirilmek üzere bu çalışmada değerlendirilmemiştir. Bu çalışmada uygulamalar genel hatları ile ortaya konulmaya çalışılmıştır.
TARTIŞMA VE SONUÇ
Teknolojinin etkili gücü, her alanda olduğu gibi (ŞİMŞEK ve AKIN, 2001) spor alanında da değişimi meydana getiren önemli bir araç olarak görülebilir. Bu değişimi elektronik devlet uygulamaları boyutunda ülkemizde spor alanında başlangıç düzeyinde görmekteyiz.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü sporcu kulüp sistemi bu değişimin başlangıcını onaya koyarken eksik yönleri ile yeterli düzeyde kullanılmamaktadır. Bunun yanında web sitelerinin etkin kullanılmaması da ayrıca bîr sorun olarak karşımızda durmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşların internet ortamında sundukları hizmetler elektronik devletin görünen yüzünü belirmeyi ve yapılması gerekenleri ortaya koyması açısından önem arz etmektedir.
Elektronik devlete dönüşüm sürecinde uygulanan projelerin geçerliliği sürekli belirli kriterlerle ölçülerek ortaya konulabilir.
Elektronik devlet uygulamalarında tarafların hepsinin uygulamaya belli düzeyde hazır olması gerekmektedir. İşte bu nedenle ülkemizde spor alanında tüm kurumlar elektronik devlet çatısı altında üstüne düşen görevi yerine getirmelidir.
Oysa uygulamalara baktığımızda karşımıza çıkan elektronik devlet ve spor işlem ve uygulamalarında yeterli düzeyde bir planlama ve İşbirliği mevcut değildir.
ÖNERİLER
Spor alanında daha etkin bir elektronik devlet projesi geliştirilmeli ve tarafların hepsi bilgilendirilmelidir. Elektronik devlet uygulamaları altında e-devlet, e-Federasyon, e-kulüp, e-yönetici, e-antrenör, e-sporcu, e-hakem kavramları uygulamaya geçirilmelidir.
Spor hizmetlerinin elektronik devlet uygulamaları ile bütünleşmesini sağlayıcı önlemler alınmalıdır.
Spor federasyonları bünyesinde bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin kullanılmasına yönelik çalışan kurullar kurulmalıdır.
Spor akınında yer alan kurum ve kuruluşlar için belirli standartlarda web siteleri planlanmalıdır.
E-spor için projeler geliştirilmeli ve Avrupa birliği mali projelerinden faydalanma yoluna gidilmelidir.
Levent ATALI, Kürşad SERTBAŞ, Ahmet GÖNENER
KAYNAKLAR
(1) Gençlik ve Spor Genci Müdürlüğü . www.gsgm.gov.tr
(2) İNCE Murat, (2001) "Elektronik Devlet, Kamu Hizmetlerinin Sunulmasında Yeni İmkanlar", Devlet Planlama Teşkilatı Yayınlan, Ankara.
(3) KOCAL Yakup, (2001) "Yerciden Ulusala Bilicim Eylem Planı". Promat yay. Ankara.
(4) Milli Eğilim Bakanlığı, www.meb.gov.tr
(5) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, (www.osym.gov.tr)
(6) ŞİMŞEK Şerif M.. AKİN Bahadır., (2001) "Teknoloji Yönelimi ve Örgütsel Değişim".Çizgi yayın Konya.
(7) Türkiye Bilişim Şurası (2002) ".Elektronik Devleti Çalışma Raporu", İstanbul.
‘