‘KENDİNE GÜVENİN TANIMI
İstenilen, arzu edilen bir davranışı başarıyla yapabilmeye ilişkin inançtır.
Gerçekte kendine güven, Başarı Beklentisidir (Weinberg & Gold, 1995)
Kendine Güvenle Eş Anlamlı Düşünülen Diğer Kavramlar
-Yeterli benlik (self-efficacy) Bandura
-Yeterlik motivasyonu (competence motivation) Harter
-Sportif güven (sport confidence) Vealey
-Algılanan yetenek (perceived ability) Nicholls
-Hareket Güveni (movement confidence) Griffin & Keogh
Yeterli Benlik (Bandura,1977)
Kendine güvene mikro düzeyde yaklaşımdır. Yani; belirli becerileri yapabilmek için algılanan yeteneğin, belirli yarışmalarda ve aynı spor içerisindeki her bir beceride değişebileceği temeline dayanır (duruma özgü kendine güven)
Bandıra?ya (1977) Göre Yeterlik Beklentilerinin Kaynağı
1. Performans başarıları
2. Başkaları aracılığıyla yaşanan deneyimler
3. Sözel inandırıcılık
4. Duygusal uyarılmışlık
Bandura?ya göre Yeterli Benlik Üç Boyutta değerlendirilebilir
1 ?Düzey?: Kişinin beklediği performansı elde edip edememesi
2 ?Güç/ kuvvet?: Kişinin başarılı olmak işin beklentilerindeki kesinlik/kararlılık
3 ? Genellik?: Kişinin kendisini yeterli gördüğü alanların sayısı
YETERLİK MOTİVASYONU
Kişi, çeşitli görevlerde ustalaşmak için cesaretli girişimlerde bulunurken yeterli olduğuyla ilgili inancını ifade eder.
Yüksek Yeterlik Motivasyonu veya Düşük Yeterlik Motivasyonu şeklinde kendini gösterir.
Yüksek Yeterlik Motivasyonunda kendine yeterlik pozitif heyecanlar ve yeterlilik duygusu sonucunda başarı gelir.
Düşük Yeterlik Motivasyonunda negatif heyecanlar, düşük ustalık girişimleri sonucunda başarısız performans ortaya çıkar. Bunun sonucu, sporcunun sporu bırakmasına kadar gidebilir.
ALGILANAN YETENEK
Kişinin bir motor görevi ne kadar iyi yaptığı ile ilgili algısıdır.
SPORTİF GÜVEN
Kendine güvene makro düzeyde yaklaşımdır. Yani genel olarak sporda ve özel olarak ta bazı yarışmalardaki performans beklentileri ile ilgili kendine güvenin bütüncül düzeyini ifade eder. Ya da bireyin sporda başarılı olmak için sahip olduğu yeteneğin kesinliğine ilişkin algısıdır.
SPORTİF GÜVENİN İKİ BOYUTU
1- Sürekli Sportif Güven: Sporda başarılı olmak için kişinin genelde kendi yeteneği hakkında sahip olduğu kesinliğin derecesini anlatır.
2- Durumluk Sportif Güven: Sporda başarılı olmak için kişinin kendi yeteneği hakkında belirli bir anda sahip olduğu kesinliğin derecesidir.
SPORTİF GÜVENİN DOKUZ KAYNAĞI
1-Ustalık
2-Yeteneği sergileme
3-Fiziksel ve zihinsel hazırlık
4-Fiziksel benlik sunumu
5-Sosyal destek
6-Başkaları aracılığı ile yaşanan deneyimler
7-Koçun liderliği
8-Çevresel rahatlık
9-Durumsal uygunluk
KENDİNE GÜVENİN GELİŞTİRİLMESİ
1- Kendine güveni geliştirmeyi isteme imgeleme, pozitif self-talk, hedef belirleme
2- Fiziksel ve zihinsel hazırlık
3- Güçlü yönlerini tanıma
4- Kendine güveni olan rol modeline sahip olma
5- Sosyal destek ve teşvik
6- Güçlüklerden güven kazanma
7- İyimser bir zihinsel yapı belirlemek kişiselleştirme-genelleştirme-süreklilik (istikrar)
8- İyimser bir zihin yapı geliştirmek pozitif geribildirim arama-geribildirim kabul etme-sportif yaşantıları çerçeveleme.
Şefik Tiryaki
‘